موارد مصرف زعفران در آشپزی؟ زعفران فقط برای پلو نیست!

زعفران طبع گرم و خشک دارد؛ به همین دلیل استفاده از آن باعث بهبود گردش خون، کاهش درد و تقویت حافظه می‌شود. باید به بررسی این پرداخت که موارد مصرف زعفران در آشپزی چیست؟

در این مقاله از زرچین به این سوال که زعفران را در کدام غذاها و دسرها بریزیم؟ پاسخ داده خواهد شد. همچنین انواع نوشیدنی‌هایی که می‌توانید به آن‌ها زعفران اضافه کنید، در این مقاله معرفی خواهند شد.

استفاده از زعفران در غذاهای سنتی و محلی

در ایران و کشورهای خارجی از زعفران برای مقوی کردن و خوش طعم نمودن غذا، استفاده می‌شود. لیست برخی از موارد مصرف زعفران در آشپزی در زیر آورده شده است:

• موارد مصرف در آشپزی ایرانی: ته‌چین، باقالی پلو، خورش قیمه، شله‌زرد، سوپ، کباب
• استفاده از زعفران در آشپزی هندی: بریانی، حلوا، شیرینی‌های هندی
• مصرف زعفران در آشپزی مدیترانه‌ای: پائیا اسپانیایی، ریزوتو ایتالیایی
• استفاده از زعفران در آشپزی عربی: قهوه عربی، دسرهای لبنانی

زعفران علاوه بر موارد بالا، در غذاهای دیگر نیز قابل استفاده است. برای مثال می‌توانید آن را به مرغ یا گوشت در حال پخت اضافه کنید، با این کار غذا خوشمزه و مقوی می‌شود.

استفاده از زعفران در شیرینی‌ و دسرها

برای بهره‌مندی از تاثیرات طبع گرم و خشک زعفران، می‌توانید آن را به دسرها و شیرینی‌ها اضافه کنید. محبوب‌ترین دسرهای زعفرانی عبارت‌اند از:

• کیک و شیرینی زعفرانی
• بستنی زعفرانی
• حلوا و دسرهای سنتی

خوردن زعفران به تنهایی خوشایند نبوده اما افزودن آن به شیرینی‌های ایرانی مانند مسقطی، دلچسب‌تر است. می‌توانید پس از یادگیری طرز تهیه مسقطی، برای تهیه شیرینی با زعفران اقدام کنید.

افزودن زعفران در نوشیدنی‌ ها

زعفران را می‌توانید به انواع نوشیدنی‌های زیر اضافه کنید:

• چای و دمنوش زعفرانی
• شربت زعفران
• شیر و قهوه

زعفران انواع متفاوتی دارد. دو مورد از بهترین انواع زعفران برای مصارف خانگی، زعفران دسته و زعفران نرمه است.

زعفران در آشپزی ایرانی و بین‌المللی؛ تفاوت‌ها و کاربردها

زعفران مرغوب ایرانی نه تنها در سفره‌های ایرانی بلکه در آشپزی ملل نیز به کار می‌رود:

کشور	نام غذا	نوع غذا	مزایای استفاده از زعفران
ایران	ته‌چین	غذای برنجی	رنگ‌دهی و عطر خاص زعفران در برنج
هند	بریانی	غذای برنجی	ترکیب زعفران با برنج برای طعم و رنگ
اسپانیا	پائیا	غذای دریایی	رنگ‌دهی و ایجاد طعم خاص در غذا
ایتالیا	ریزوتو میلانی	غذای برنجی	رنگ طلایی و طعم ملایم زعفران

چگونه زعفران را دم کنیم و در غذا استفاده کنیم؟

1. ابتدا زعفران را در هاون بریزید، آن را بکوبید تا پودر شود. می‌توانید همراه با آن قند هم بکوبید. امکان پودر کردن در آسیاب وجود دارد.
2. زعفران را برای طعم‌دهی بهتر، در یک ظرف کوچک بریزید و دم کنید. برای این کار، باید به آن کمی آب جوش اضافه نمایید و در ظرف را بگذارید.
3. پس از 15 الی 30 دقیقه زعفران دم شده را به غذا اضافه نمایید.

یکی از روش‌های دم کردن زعفران، دم کردن با یخ است. در این روش به جای آب جوش، به زعفران یخ اضافه می‌شود.

چقدر زعفران در غذاهای مختلف بریزیم؟

زعفران را به اندازه کافی در طبخ غذاها و دسرها استفاده کنید تا غذا بیش از اندازه طعم و عطر زعفران را به خود نگیرد و قادر به تشخیص دیگر طعم‌ها نیز باشید.

نوع غذا	مقدار زعفران (پودر شده)	نحوه مصرف	اثر زعفران در غذا
برنج زعفرانی	نصف قاشق چای‌خوری	دم‌کرده با آب جوش	ایجاد رنگ طلایی و طعم معطر
شیرینی زعفرانی	یک چهارم قاشق چای‌خوری	مخلوط با مواد مایع	افزایش عطر و رنگ شیرینی
دمنوش زعفران	3 الی4 رشته زعفران	دم‌کردن در آب داغ	خاصیت آرام ‌بخش و طعم دلپذیر
بستنی زعفرانی	یک سوم قاشق چای‌خوری	ترکیب با خامه و شیر	ایجاد طعم گرم و رنگ زرد طلایی
خورش	یک سوم قاشق چای‌خوری	پودر را در حین پختن، در خورش بریزید.	بهبود طعم و مقوی شدن غذا

مصرف بی رویه هر خوراکی عوارض خواهد داشت. مقدار مجاز مصرف زعفران در یک روز، حدودا 0.1 الی 1.5 گرم است. بیش از حد لازم، زعفران میل نکنید.

ترکیب زعفران با سایر ادویه ‌ها در آشپزی

می‌توانید زعفران را با سایر ادویه‌ها از جمله دارچین، ترکیب نمایید. جدول راهنما در زیر آورده شده است.

ادویه مکمل	نوع غذا	اثر ترکیب با زعفران	نمونه غذا
هل	شیرینی و دسر	عطر و طعم گرم و خوشبو	بستنی زعفرانی، شله‌زرد
دارچین	غذاهای برنجی و دسر	گرمای بیشتر و طعم ملایم	ته‌چین، حلوای زعفرانی
زنجبیل	نوشیدنی و غذاهای گوشتی	طعم تند و گرم‌تر	چای زعفرانی، خوراک مرغ
هل و گلاب	نوشیدنی و دسر	عطر قوی و خاص	شربت زعفرانی، شیر برنج

چگونه از زعفران نگهداری کنیم؟

زعفران قیمت بالایی داشته و آشنایی با نحوه نگهداری از آن، اهمیت زیادی دارد. از جدول زیر برای جلوگیری از خرابی زعفران، کمک بگیرید.

روش نگهداری	مدت ماندگاری	شرایط بهینه نگهداری	نکات مهم
ظرف شیشه‌ای دربسته	1-2 سال	دور از نور و رطوبت، در جای خشک	جلوگیری از تغییر رنگ و عطر
بسته‌بندی آلومینیومی	2 سال	دمای اتاق، داخل کابینت تاریک	جلوگیری از تماس با هوا
فریز کردن زعفران	2-3 سال	درون کیسه وکیوم‌ شده	جلوگیری از کاهش عطر در درازمدت
نگهداری در شکر	1.5 سال	ترکیب با دانه‌های شکر	حفظ عطر و تازگی بیشتر

اشتباهات رایج در استفاده از زعفران

این جدول را ذخیره کنید و به عنوان یک ایرانی در مصرف زعفران اشتباه نکنید:

اشتباه رایج	نتیجه نامطلوب	راه‌حل پیشنهادی
استفاده از زعفران بدون دم کردن	کاهش عطر و رنگ زعفران در غذا	زعفران را حتماً قبل از مصرف پودر کنید و با آب جوش یا یخ دم کنید.
دم کردن زعفران با آب داغ بیش‌ازحد	از بین رفتن ترکیبات مفید و کاهش عطر	از آب ولرم یا روش دم کردن با یخ استفاده کنید.
استفاده بیش‌ازحد از زعفران	تلخ شدن غذا و ایجاد طعمی نامطلوب	مقدار توصیه‌شده برای هر غذا را رعایت کنید (مثلاً نصف قاشق چای‌خوری برای برنج).
نگهداری زعفران در ظروف پلاستیکی	کاهش کیفیت زعفران به دلیل جذب رطوبت و بوهای خارجی	زعفران را در ظروف شیشه‌ای دربسته و دور از نور نگه دارید.
نگهداری زعفران در مکان مرطوب و گرم	کاهش ماندگاری و تغییر عطر زعفران	زعفران را در مکانی خشک، خنک و دور از نور مستقیم خورشید نگهداری کنید.
استفاده از زعفران تقلبی یا بی‌کیفیت	کاهش عطر، رنگ و خواص زعفران	زعفران اصل را از فروشگاه‌های معتبر خریداری کنید و به رنگ، بو و بافت آن دقت کنید.
افزودن زعفران در ابتدای پخت غذا	از بین رفتن عطر زعفران به دلیل حرارت زیاد	زعفران را در مرحله آخر پخت یا هنگام دم کشیدن برنج اضافه کنید.
پودر کردن زعفران به مقدار زیاد و نگهداری آن برای مدت طولانی	از دست رفتن عطر و رنگ زعفران	زعفران را در مقدار کم و هنگام مصرف پودر کنید تا تازگی آن حفظ شود.
ترکیب زعفران با مقدار زیادی آب جوش	رقیق شدن بیش‌ازحد و کاهش اثرگذاری رنگ	زعفران را با مقدار کمی آب جوش یا چند تکه یخ دم کنید تا رنگ و عطر بهتری داشته باشد.

نتیجه گیری

از مهم‌ترین موارد مصرف زعفران در آشپزی، می‌توان به استفاده از این طعم‌دهنده برای پخت برنج اشاره کرد. هر چقدر زعفران با کیفیت‌تر باشد، غذای شما خوشمزه‌تر خواهد شد. می‌توانید انواع زعفران با کیفیت را از فروشگاه زرچین خریداری کنید. برای خرید آنلاین زعفران، ابتدا می‌بایست در سایت حساب کاربری ایجاد نمایید.

سوالات متداول

1. بهترین روش استفاده از زعفران در غذا چیست؟

بهترین روش، دم کردن زعفران است. ابتدا زعفران را پودر نمایید و سپس به آن آب جوش اضافه کنید. پس از 15 الی 30 دقیقه دم گذاشتن، رنگ و عطر آن آزاد ‌می‌شود.

2. زعفران در چه غذاهایی استفاده می‌شود؟

زعفران در انواع غذاهای برنجی، خورش‌ها، دسرها و نوشیدنی‌ها قابل استفاده است. از جمله:

• غذاهای ایرانی: ته‌چین، باقالی پلو، قیمه، شله‌زرد، سوپ
• غذاهای هندی: بریانی، حلوا، شیرینی‌های هندی
• غذاهای مدیترانه‌ای: پائیا اسپانیایی، ریزوتو ایتالیایی
• نوشیدنی‌ها: چای زعفرانی، شربت زعفران، شیر زعفرانی

3. بهترین روش استفاده از زعفران در غذا چیست؟

بهترین روش، دم کردن زعفران است. برای این کار:

• زعفران را پودر کرده و در یک ظرف کوچک بریزید.
• به آن آب جوش یا چند تکه یخ اضافه کنید.
• اجازه دهید ۱۵ تا ۳۰ دقیقه دم بکشد تا رنگ و عطر آن آزاد شود.
• سپس به غذا اضافه کنید.

4.  میزان مصرف زعفران در غذاهای مختلف چقدر است؟

• برنج زعفرانی: نصف قاشق چای‌خوری زعفران دم‌کرده
• شیرینی زعفرانی: یک‌چهارم قاشق چای‌خوری پودر زعفران
• دمنوش زعفران: ۳ الی ۴ رشته زعفران دم‌شده
• خورش‌ها: یک‌سوم قاشق چای‌خوری زعفران پودر شده

 توجه: مصرف بیش‌ازحد زعفران می‌تواند طعم غذا را تلخ کند.

5.  زعفران با چه ادویه‌هایی ترکیب خوبی دارد؟

زعفران با ادویه‌های زیر ترکیب فوق‌العاده‌ای ایجاد می‌کند:

• هل: برای دسرها و بستنی زعفرانی
• دارچین: برای غذاهای برنجی و خورش‌ها
• زنجبیل: برای نوشیدنی‌ها و غذاهای گوشتی
• گلاب: برای شربت زعفرانی و شیرینی‌ها

6. آیا زعفران در غذا طعم را تغییر می‌دهد؟

بله، زعفران علاوه بر رنگ زیبا، عطر و طعمی لطیف و ملایم با ته‌مزه‌ای کمی شیرین به غذا می‌دهد. همچنین بوی زهم گوشت و مرغ را کاهش می‌دهد.

7.  زعفران را چه زمانی به غذا اضافه کنیم؟

• در غذاهای برنجی: هنگام دم کشیدن برنج
• در خورش‌ها: در ۵ دقیقه آخر پخت
• در شیرینی‌ها: هنگام ترکیب با مواد مایع
• در نوشیدنی‌ها: بعد از دم کردن، هنگام سرو

زعفران را هیچ‌وقت در ابتدای پخت اضافه نکنید، زیرا حرارت زیاد باعث از بین رفتن عطر آن می‌شود.

8.  آیا می‌توان زعفران را در رژیم‌های غذایی خاص مصرف کرد؟

• در رژیم گیاهخواری: کاملاً مناسب است و به عنوان طعم‌دهنده استفاده می‌شود.
• در رژیم دیابتی: زعفران به کنترل قند خون کمک می‌کند.
• در رژیم کتوژنیک: مشکلی ندارد اما بهتر است در مقدار کم مصرف شود.
• برای زنان باردار: باید با احتیاط و تحت نظر پزشک مصرف شود.

9.  آیا زعفران را می‌توان فریز کرد؟

بله، اما برای حفظ عطر و رنگ زعفران، آن را در ظرف شیشه‌ای دربسته و دور از رطوبت فریز کنید. بهترین روش نگهداری دور از نور و در جای خشک و خنک است.

10. زعفران در چه دسرهایی استفاده می‌شود؟

• بستنی زعفرانی
• شله‌زرد و مسقطی
• کیک و شیرینی زعفرانی
• حلوای زعفرانی

 زعفران با ترکیب گلاب و هل در دسرها عطر فوق‌العاده‌ای ایجاد می‌کند.

11.  آیا مصرف زیاد زعفران ضرر دارد؟

بله، مصرف بیش‌ازحد زعفران می‌تواند باعث:

• افت فشار خون
• سردرد و سرگیجه
• افزایش ضربان قلب
• تحریک دستگاه گوارش

حداکثر میزان مصرف روزانه زعفران برای بزرگسالان حدود ۰.۱ تا ۱.۵ گرم است.

12. چرا زعفران گاهی تلخ می‌شود؟

زیاده‌روی در مصرف زعفران: مقدار زیاد آن باعث تلخی می‌شود. دم کردن نادرست و حرارت بیش‌ازحد ممکن است ترکیبات زعفران را تغییر دهد. راه‌حل: مقدار مناسب را استفاده کنید و از روش دم کردن با یخ بهره ببرید.

13.  چگونه زعفران را برای مدت طولانی نگه داریم؟

• در ظرف شیشه‌ای دربسته، دور از نور و رطوبت.
• در بسته‌بندی آلومینیومی برای جلوگیری از تماس با هوا.
• در فریزر برای حفظ عطر در درازمدت.
• نگهداری در شکر برای افزایش ماندگاری.