
هیچ چیزی لذتبخشتر از بوی کتلت تازه سرخشده نیست؛ عطری که آشپزخانه را پر میکند و همه را دور میز غذا جمع میکند. کتلت گوشت یکی از غذاهای نوستالژیک و محبوب ایرانی است که با بافتی ترد و طعمی لذیذ، همیشه جزو گزینههای عالی برای یک وعده غذایی خانگی محسوب میشود. این غذای ساده و مقوی، در کنار گوجه، خیارشور و نان داغ، یک ترکیب بینظیر را ایجاد میکند که نمیتوان در برابر آن مقاومت کرد! اگر میخواهید رازهای طرز تهیه کتلت گوشت خوشطعم و ترد را بدانید، تا انتهای این مقاله در زرچین با ما همراه باشید.
برای تهیه کتلت گوشت خوش طعم به چه موادی نیاز داریم؟
مرغوب بودن مواد اولیهای که در تهیه این غذا استفاده میشود، بسیار مهم است. مثلاً اگر از سیبزمینی شیرین استفاده کنید، ممکن است کتلت کمی نرمتر شده و هنگام سرخ شدن رنگ آن سریعتر تیره شود، زیرا قند طبیعی بیشتری دارد.. پس سعی کنید حتماً از سیبزمینی معمولی برای تهیه این غذا استفاده کنید.
نکته دیگری که باید به آن اشاره شود، این است که مقداری که برای هر ماده پیشنهاد شده، نسبی است. شما میتوانید مقدار گوشت و سیبزمینیها را کم با زیاد کنید. فقط حواستان به آرد و تخممرغ برای منسجمتر کردن مایه باشد.
مواد اولیه |
مقدار موردنیاز |
توضیحات |
سیبزمینی |
4 متوسط |
رسیده و سفت باشد. |
تخممرغ |
1 عدد |
تازه و اندازه آن متوسط باشد. |
پیاز |
1 متوسط |
در صورت تمایل میتوانید از پودر پیاز استفاده کنید. |
گوشت چرخکرده |
200 گرم |
از گوشت گوساله یا ترکیب گوسفندی و گوساله استفاده کنید. |
آرد سوخاری یا نخودچی |
2 تا 3 قاشق غذاخوری |
برای انسجام بیشتر مایع کتلت استفاده میشود. |
نمک، زرچوبه و فلفل سیاه |
به میزان لازم |
میتوانید از پودر سیر، پابریکا، فلفل قرمز و سبزیجات معطر مثل مرزه هم استفاده کنید. |
روغن برای سرخ کردن |
به میزان لازم |
از سایر روغنهای سرخکردنی سالم مثل زیتون یا کنجد هم میتوانید استفاده کنید. |
- در صورت تمایل میتوانید در طرز تهیه کتلت گوشت به جای گوشت از سویا که سرشار از پروتئین است، استفاده کنید و یک کتلت گیاهی داشته باشید.
با این مواد اولیه چند کتلت به دست می آید؟
تعداد کتلتهایی که از این مقدار مواد اولیه به دست میآید، به سایز و ضخامت کتلتها بستگی دارد. اما بهطور میانگین:
- اگر هر کتلت را به اندازهی معمول (حدود کف دست و با ضخامت متوسط) درست کنید، حدود 8 تا 10 عدد کتلت خواهید داشت.
- اگر کتلتها را اندازه کوچکتری تهیه کنید، ممکن است 12 تا 15 عدد کتلت داشته باشید.
- اما اگر کتلتهای بزرگ را بیشتر میپسنیدید، با این مقدار میتوانید 6 تا 7 عدد کتلت تهیه کنید.
روش های مختلف طرز تهیه کتلت گوشت
شما میتوانید کتلت گوشت با سیب زمینی را به روشهای متفاوتی تهیه کنید. هر آشپزی با توجه به ذائقه و سلیقه شخصی خود میتواند به شکلهای زیر مواد اولیه کتلت را تغییر دهد:
کتلت گوشت با تخم مرغ
تخممرغ به انسجام مواد کمک کرده و مانع از وا رفتن کتلت در حین سرخ شدن میشود. اگر کتلت نرم و یکدست میخواهید، این ماده را از مواد اولیه حذف نکنید..
کتلت گوشت بدون تخم مرغ
افرادی که به هر دلیلی تخممرغ مصرف نمیکنند، میتوانند از آرد نخودچی یا نشاسته ذرت برای انسجام مواد استفاده کنند. همچنین سیبزمینی پخته نیز به انسجام بیشتر کمک میکند.
کتلت با سیب زمینی خام
- سیبزمینی خام رندهشده باعث تردتر شدن کتلت میشود.
- آب سیبزمینی و پیاز را حتماً بگیرید تا کتلت وا نرود.
- به دلیل خام بودن سیبزمینی، ممکن است زمان پخت بیشتری نیاز داشته باشد.
کتلت با سیب زمینی پخته
- کتلتهایی که با سیبزمینی پخته تهیه میشوند، بافت نرمتری دارند.
- روغن بیشتری جذب میکنند، اما انسجام بهتری خواهند داشت.
- برای جلوگیری از شل شدن مایه، میتوان کمی آرد سوخاری اضافه کرد.
مراحل تهیه کتلت سیب زمینی
این غذا در کمتر از یک ساعت پخته میشود. شاید بخش اعظم زحمت آمادهسازی، مربوط به درست کردن مایه باشد که آن هم نهایتاً بیست دقیقه طول خواهد کشید.
مرحله اول: آماده سازی سیب زمینی
سیبزمینیها را در آب جوش بیندازید و بگذارید تا بپزد یا آنها در فر کبابی یا در بخارپز نرم کنید. سپس پوستشان را گرفته و رنده کنید.
اگر از سیبزمینی خام استفاده میکنید، کافی است پس از پوست گرفتن، آنها را رنده کنید و بعد با کمک یه پارچه یا تنظیف تمیز آب اضافی سیبزمینیها را بگیرید.
مرحله دوم: آماده سازی پیاز
پیازها را رنده کنید. توصیه میکنیم حتماً آب پیازها را بگیرید تا مایه کتلت آبکی و شل نشود.
مرحله سوم: ترکیب مواد با هم
در یک کاسه نسبتاً بزرگ، سیبزمینیهای رندهشده، تخممرغ، پیاز، آرد، نمک و ادویهها که شامل نمک، فلفل و زردچوبه است که با هم مخلوط کنید. اگر قصد دارید از گوشت چرخکرده استفاده کنید، آن را هم اضافه کنید.
یادتان باشد ادویه خوب تاثیر بسزایی در عطر و طعم کتلت سیب زمینی با گوشت دارد به همین دلیل همیشه سعی کنید از فلفل و زردچوبهای استفاده کنید که از کیفیت و اصل بودن آن مطمئن هستید. اگر تا به حال از ادویهها بستهبندی آماده سوپرمارکتی استفاده کردهاید، حتماً به یک تغییر نیاز دارید! خرید ادویه آسیاب نشده را امتحان کنید و در خانه ادویه را برای تهیه کتلت آسیاب کنید و نتیجه را با ما به اشتراک بگذارید.
مرحله چهارم: فرم دادن به کتلت ها
برای اینکه کتلت بهتر شکل بگیرد و هنگام سرخ شدن وا نرورد، مایه را برای چند ساعت در یخچال استراحت دهید سپس:
- از مواد به اندازه یک نارنگی بردارید و بعد از گرد کردن، کف دستتان پهن کنید و فرم بیضی به آن بدهید.
- برای اینکه مواد به دستتان نچسبد، میتوانید کمی دستانتان را با آب خیس کنید.
- هر کتلتی که آماده میکنید را میتوانید روی سلفون یا پلاستیک فریزر پهنشده یا کاغذ روغنی بگذارید.
مرحله پنجم: سرخ کردن
- تابه را روی حرارت متوسط گرم کنید، روغن سرخکردنی را اضافه کنید.
- کتلتها را در روغن داغ قرار دهید تا قهوهای شوند.
- وقتی دو طرف کتلتها به خوبی سرخ شد، آنها را از تابه بیرون بیاورید و روی دستمال کاغذی بچینید تا روغن اضافیشان جذب دستمال شود.
چطور یک کتلت ترد و خوشمزه داشته باشیم؟
معمولاً همه با مواد اولیه و طرز تهیه کتلت گوشت آشنا هستند؛ اما این فوتهای کوزهگری یا ریزهکاریهاست که یک آشپز حرفهای را از بقیه متمایز میکند. چند نمونه از نکاتی که باعث میشوند کتلت بدون ایراد و بهتری درست کنید، عبارتند از:
- گرفتن آب پیاز که بسیاری از افراد در انجام آن سهلانگاری میکنند. آب این ماده باعث وا رفتن کتلت میشود.
- آرد را فراموش نکنید. آرد نخودچی یا سوخاری به انسجام و ترد شدن بیشتر کتلت کمک میکند.
- استراحت کردن مایه کتلت به مدت حداقل نیم ساعت در یخچال باعث منسجمتر شدن آن و آمیخته شدن طعمهای مختلف در مایه میشود.
- حرارت زیر ماهیتابه باید ملایم باشد زیرا زیاد بودن شعله باعث سوختن کتلت و خام ماندن مغز آن میشود.
- برای جذب روغن کمتر، اجازه دهید تابه و روغن داخلش کاملاً داغ شوند. استراحت دادن مایه در یخچال هم به مصرف کمتر روغن کمک میکند.
- فقط به ادویههای مرسوم اکتفا نکنید. سبزیجات معطر مثل جعفری ساتوریشده، مرزه خشک و آویشن عطر و طعم این غذا را غنیتر و جذابتر خواهند کرد.
- برای خوشعطر و رنگ شدن کتلتها، میتوانید زعفران دمکرده را به آن اضافه کنید. این چاشنی، بوی زهم گوشت را هم میگیرد.
- تخممرغ و آرد رو کمکم اضافه کنید زیرا مقدار بیش از حد آن باعث خشکی کتلت میشود.
- اندازه کتلتها را یکاندازه بگیرید تا همزمان با هم و به صورت یکدست سرخ شوند.
طرز تهیه کتلت گوشت رژیمی و بدون روغن
رایجترین روش برای پخت کتلت سیب زمینی با گوشت که طعم فوقالعادهای هم به آن میدهد، سرخ کردن مایه در روغن است. اما با توجه به تغییر سبک زندگی بسیاری از افراد و گرایش به حفظ رژیم و تناسب اندام، این روش همیشه قابل استفاده نیست.
اگر بخواهید این غذا را بدون روغن درست کنید، دو راه دارید:
- با قلممو کمی روغن روی سینی فر یا کاغذ روغنی بزنید، و کتلتهای فرمداده را روی آن بچینید و بگذارید به مدت 45 دقیقه با درجه 180 درجه بپزد. (البته مرتب به آنها سر بزنید تا مبادا خشک شوند)
- روی صفحه گریل چربشده بگذارید و اجازه بدهید کمکم بپزند. البته حواستان باشد قطر کتلتها کم باشد.
چرا کتلت من وا میرود؟
وا رفتن کتلت میتواند به چند دلیل اتفاق بیفتد:
- آبدار بودن پیاز: اگر پیاز را مستقیماً به مواد کتلت اضافه کنید، آب آن باعث شل شدن مایه کتلت میشود. بهتر است آب پیاز را پس از رنده کردن کاملاً بگیرید.
- نرمی بیش از حد سیبزمینی: اگر سیبزمینیها را قبل از ترکیب با مواد دیگر، زیاد بجوشانید یا له کنید، مایه کتلت بیش از حد نرم شده و هنگام سرخ شدن از هم میپاشد. بهتر است از سیبزمینی کاملاً پخته اما سفت استفاده کنید.
- کم بودن آرد یا تخممرغ: آرد نخودچی، آرد سوخاری یا حتی نشاسته ذرت به انسجام مایه کتلت کمک میکند. اگر تخممرغ کم باشد، مایه کتلت به اندازه کافی چسبندگی نخواهد داشت.
- کم بودن زمان استراحت مایه کتلت: بعد از ترکیب مواد، بهتر است حداقل 30 دقیقه در یخچال استراحت کند تا انسجام بیشتری پیدا کند.
- داغ نبودن روغن: اگر کتلت را در روغن کاملاً داغ نیندازید، بهمرور شروع به وا رفتن میکند. ابتدا روغن را کاملاً داغ کنید و بعد کتلتها را با حرارت متوسط سرخ کنید.
- ورز دادن بیش از حد: ورز دادن زیاد باعث میشود گوشت چرخکرده بافت خود را از دست بدهد و هنگام سرخ شدن انسجام کافی نداشته باشد.
آیا میتوان کتلت را بدون تخممرغ درست کرد؟
بله، میتوانید بدون تخممرغ هم کتلت درست کنید. برای جایگزین کردن تخممرغ میتوانید از موارد زیر استفاده کنید:
- آرد نخودچی: 2 قاشق غذاخوری آرد نخودچی را با کمی آب ترکیب کنید تا حالت چسبنده پیدا کند.
- نشاسته ذرت: 1 قاشق غذاخوری نشاسته ذرت را با کمی آب مخلوط کرده و به مایه اضافه کنید.
- سیبزمینی کوبیده: اگر از سیبزمینی پخته استفاده میکنید، آن را کاملاً له کنید تا چسبناک شود.
- پوره کدو حلوایی یا هویج: در برخی دستورها از مقدار کمی پوره کدوحلوایی یا هویج برای چسبندگی بیشتر استفاده میشود.
- یا به سادگی از دستور کتلت بدون تخم مرغ استفاده کنید و به دنبال جایگزینی برای آن نباشید. اگر آب سیبزمینی و پیاز را به خوبی بگیرید و مایه کتلت شما شل نباشد، بدون نیاز به افزودنی دیگری و تنها با استراحت دادن به مواد میتوانید کتلتهای تردی داشته باشید. در این حالت چربی گوشت، حالت کشسانی موردنیاز به مایع کتلت میدهد.
چه ادویههایی به کتلت طعم بهتری میدهند؟
ادویهها نقش مهمی در خوشطعم شدن کتلت دارند. برخی از بهترین ادویههای مناسب کتلت عبارتند از:
- زردچوبه : این ادویه متداول در کنار گرفتن بوی زهم گوشت و خوشرنگ کردن کتلت خواص فراوانی نیز دارد. این ماده را از دستور حذف نکنید تا از خواص زردچوبه بهرهمند شوید.
- پودر سیر: برای ایجاد طعم قوی و خوشمزه.
- پودر پاپریکا: علاوه بر رنگ زیبا، طعم دودی ملایمی به کتلت اضافه میکند.
- زعفران: اگر میخواهید کتلت عطر و طعم خاصتری داشته باشد، کمی زعفران دمکرده اضافه کنید.
- سبزیجات معطر: مرزه، ترخون، شوید یا نعناع خشک طعم کتلت را لذیذتر میکنند.
- پودر زنجبیل یا دارچین: مقدار کمی از این ادویهها میتواند طعم کتلت را خاصتر کند.
- فلفل سیاه: عطر و گرمای مطلوبی به کتلت میدهد. بهتر است دانه فلفل سیاه را تهیه کنید و خودتان آن را در فلفل ساب دستی بریزید و آسیاب کنید تا از تمام خواص فلفل سیاه بهرهمند شوید.
بهترین روغن برای سرخ کردن کتلت چیست؟
انتخاب روغن مناسب تأثیر زیادی بر سلامت و کیفیت کتلت دارد. روغنهای مناسب برای سرخ کردن کتلت عبارتند از:
- روغن سرخکردنی مخصوص: این روغن نقطه دود بالایی دارد و برای سرخ کردنهای طولانیمدت مناسب است.
- روغن کنجد: نوع تصفیهشده آن برای سرخ کردن مناسب است و عطر ملایمی به کتلت میدهد.
- روغن زیتون تصفیهشده: اگر میخواهید کتلت سالمتری داشته باشید، میتوانید از روغن زیتون مخصوص سرخ کردن استفاده کنید. طبع روغن زیتون گرم و معتدل است.
- روغن آفتابگردان یا کانولا: این روغنها هم برای سرخ کردن مناسب هستند و طعم خاصی به کتلت نمیدهند.
تمام عطر و طعم یک کتلت اصیل ایرانی، به چاشنی های آن است!
یادتان باشد صرفاً مخلوط کردن چند ماده اصلی مثل سیبزمینی، گوشت و آرد و پیاز نیستند که طعم این غذا را فراموشنشدنی میکند. بلکه چاشنیهایی مانند زعفران اصل و کیفیت ادویهها هستند که عطر و مزه کتلت را فوقالعاده خواهند کرد. اگر شما هم با ما موافق هستید، لطفاً نظرتان را در مورد این طرز تهیه کتلت گوشت در کامنتها با ما در میان بگذارید تا ببینیم چند آشپز حرفهای در جمعمان حضور دارند!
سوالات متداول
آیا می توان کتلت را از قبل آماده کرد؟
بله. شما میتوانید بعد از درست کردن مایه کتلت، آن را به صورت بیضی درست کنید و در داخل سلفون یا پلاستیک فریزر بپیچید طوری که از هم فاصله داشته باشند. با گذاشتن این کتلتها در فریزر هر موقع اراده کنید میتوانید آنها را یخزدایی و سرخ کنید.
چطور از وا رفتن کتلت جلوگیری کنیم؟
وا رفتن کتلت معمولاً به دلیل آبدار بودن پیاز، نرمی بیش از حد سیبزمینی، کم بودن آرد یا تخممرغ، یا داغ نبودن روغن است. برای جلوگیری، آب پیاز را بگیرید، میزان آرد و تخممرغ را تنظیم کنید و مایه را 30 دقیقه در یخچال بگذارید.
آیا میتوانم بدونم تخممرغ کتلت درست کنم؟
بله کافی است از آرد نخودچی، نشاسته ذرت یا سیبزمینی لهشده برای انسجام بیشتر استفاده کنید و مطابق با توضیحاتی که در مقاله درج شده است عمل کنید.
چه ادویه هایی برای کتلت مناسب است؟
ادویههایی مانند پودر سیر، فلفل سیاه، پاپریکا، زعفران و سبزیجات معطر طعم کتلت را بهتر میکنند. با توجه به ذائقه خود ادویهها را تنظیم کنید.
با چه روغنی کتلت سرخ کنم؟
بهترین روغن برای سرخ کردن، روغن مخصوص سرخکردنی، روغن کنجد تصفیهشده یا روغن زیتون مخصوص سرخ کردن است.