طرز تهیه آش دوغ، چطور آش دوغ را به شیوه ‌ای خاص و متفاوت درست کنیم؟

آش دوغ یکی از غذاهای کم کالری و خوشمزه است که با دوغ یا ماست تهیه می‌شود و به دلیل داشتن نخود و سبزیجات، احساس سیری طولانی‌تری ایجاد می‌کند. در این مقاله از زرچین، طرز تهیه آش دوغ سنتی و وگان را همراه با نکات کلیدی برای جلوگیری از بریدن دوغ و بهبود قوام آش توضیح داده‌ایم

 

آش دوغ وگان، مناسب برای گیاه خواران!

آش دوغ وگان فاقد گوشت است و با دوغ یا ماست گیاهی تهیه می‌شود. در واقع لازم است دوغ یا ماست وگان برای پخت آش خریداری کنید.

مواد اولیه لازم

در جدول زیر لیست مواد لازم برای پخت آش دوغ 4 و 6 نفره را ارائه کرده و میزان کالری تخمینی برای هر ماده غذایی را درج می‌کنیم.

مواد اولیه	مقدار برای ۴ نفر	مقدار برای ۶ نفر	کالری تخمینی
نخود خیسانده‌شده	نصف پیمانه	سه چهارم پیمانه	100  کیلوکالری
برنج	یک سوم پیمانه	نصف پیمانه	150  کیلوکالری
دوغ یا ماست (وگان یا لبنی)	۴ پیمانه	۶ پیمانه	200 کیلوکالری
آب	۵ پیمانه	۷ پیمانه	0  کیلوکالری
سبزی آش (تره، گشنیز، جعفری، شوید)	۲ پیمانه خرد شده	۳ پیمانه خرد شده	50 کیلوکالری
سیر رنده‌شده	۲ حبه	۳ حبه	10  کیلوکالری
پیاز سرخ‌شده	۱ عدد بزرگ	۱.۵ عدد بزرگ	50 کیلوکالری
نعناع خشک	۱ قاشق غذاخوری	۱.۵ قاشق غذاخوری	5  کیلوکالری
تخم‌مرغ (در صورت استفاده)	۱ عدد	۱ عدد	70 کیلوکالری
نمک و فلفل	به مقدار لازم	به مقدار لازم	0  کیلوکالری

آش دوغ وگان یکی از ۳۰ غذای گیاهی ماه رمضان است که برای افطار و سحری مناسب می‌باشد.

دوغ و ماست وگان چیست؟

برخی از افراد به محصولات حیوانی حساسیت دارند. همچنین گیاه‌خواران تمایل به میل کردن غذاهای گیاهی نشان می‌دهند. به همین دلیل انواع دوغ و ماست وگان در بازار عرضه شده که برای تهیه این محصولات، از مواد زیر استفاده می‌شود:

• شیر سویا
• شیر بادام
• شیر نارگیل

طرز تهیه آش دوغ سنتی و وگان مرحله به مرحله

1. نخود را حدودا 12 ساعت خیس نمایید. بهتر است و چند بار آب آن را عوض کرده تا نفخش گرفته شود. سپس با مقداری آب بپزید تا نرم شود.
2. برنج را بشویید و در یک قابلمه بریزید. ۲ پیمانه آب اضافه کنید و قابلمه را روی حرارت متوسط قرار دهید تا برنج بپزد.
3. پس از نرم شدن نخود، آن را همراه با آب و برنج پخته ‌شده داخل یک قابلمه بزرگ بریزید.
4. حالا ۵ پیمانه آب به مخلوط اضافه کنید. اجازه دهید مواد با هم بجوشند و یکدست شوند.
5. ماست گیاهی را در یک کاسه بریزید و با ۱ پیمانه آب مخلوط کنید. می‌توانید به جای ماست، از دوغ استفاده نمایید.
6. توصیه می‌شود قبل از اضافه کردن ماست به آش، کمی از آب داغ آش را به ماست اضافه کنید و هم بزنید تا از بریدن آن جلوگیری نماید. حالا به آرامی ماست یا دوغ را به آش اضافه کنید.
7. سبزی‌های خرد شده، سیر رنده شده، نمک و فلفل را به مخلوط در حال پخت اضافه کنید و خوب هم بزنید.
8. اجازه دهید آش ۱۵ تا ۲۰ دقیقه با حرارت ملایم بجوشد. سبزی‌ها باید کاملا نرم شوند.
9. در یک ماهیتابه کوچک، کمی روغن بریزید و گرم کنید. سپس نعناع خشک را در روغن بریزید. چند ثانیه تفت دهید تا عطر آن آزاد شود.
10. پیاز را خلالی خرد کرده و در روغن سرخ کنید.
11. آش را در ظرف موردنظر بریزید و با نعناع داغ و پیاز داغ تزئین نمایید.
12. می‌توانید کمی ماست گیاهی نیز روی آش بریزید.

 

آش دوغ سنتی، طرز تهیه با دوغ لبنی

آش دوغ سنتی با دوغ ترش تهیه می‌شود. می‌توانید به این غذا گوشت هم اضافه کنید.

مواد اولیه لازم

برای تهیه آش دوغ خانگی و خوشمزه، به مواد زیر احتیاج دارید.

مواد اولیه	مقدار برای ۴ نفر	مقدار برای ۶ نفر
نخود خیسانده ‌شده	نصف پیمانه	سه چهارم پیمانه
برنج	یک سوم پیمانه	نصف پیمانه
دوغ (ترش و غلیظ)	۴ پیمانه	۶ پیمانه
آب	۵ پیمانه	۷ پیمانه
سبزی آش (تره، گشنیز، جعفری، شوید)	۲ پیمانه خرد شده	۳ پیمانه خرد شده
سیر رنده شده	۲ حبه	۳ حبه
پیاز سرخ‌ شده	۱ عدد بزرگ	۱.۵ عدد بزرگ
نعناع خشک	۱ قاشق غذاخوری	۱.۵ قاشق غذاخوری
تخم مرغ (برای جلوگیری از بریدن دوغ)	۱ عدد	۱ عدد
نمک و فلفل	به مقدار لازم	به مقدار لازم

طرز تهیه

1. نخود را از شب قبل بخیسانید و سپس بپزید. نخودها باید نرم شوند.
2. سپس برنج را بشویید و روی حرارت متوسط بپزید.
3. دوغ و تخم مرغ را در یک کاسه بریزید. آن قدر هم بزنید تا یکدست شود.
4. علت افزودن تخم مرغ، جلوگیری از بریدن دوغ است. اگر ‌نمی‌خواهید تخم‌ مرغ اضافه کنید؛ دوغ را در دمای محیط بگذارید و هنگام اضافه کردن، به آن کمی از آب داغ آش را اضافه کنید تا از بریدن آن جلوگیری شود.
5. در یک قابلمه بزرگ، نخود پخته‌شده و برنج را همراه با ۵ پیمانه آب بریزید و روی حرارت متوسط بگذارید.
6. سپس مخلوط دوغ و  تخم مرغ را به تدریج اضافه کنید و هم بزنید، با این کار از بریدن دوغ جلوگیری می‌شود.
7. پس از جوش آمدن مخلوط، سبزی‌های خرد شده، سیر رنده‌ شده، نمک و فلفل را اضافه کنید.
8. حالا آش باید ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی حرارت ملایم بجوشد.
9. برای تهیه نعناع داغ، کمی نعنا را در روغن سرخ کنید.
10. پیازها را هم خلالی خرد کرده و تفت دهید تا طلایی و ترد شوند.
11. حالا می‌توانید آش دوغ را سرو کنید. در برخی مناطق، مقداری دوغ اضافی هنگام سرو روی آش ریخته می‌شود.
12. امکان افزودن گوشت به آش دوغ نیز وجود دارد. می‌توانید گوشت چرخ‌کرده را با نمک و فلفل ورز داده و به شکل کوفته‌ریزه در آش بیندازید.

اگر به تهیه غذاهای نخود دار علاقه‌مند هستید، خرید عمده نخود را امتحان کنید. با این کار نخود را با قیمت مناسب‌تر تهیه می‌نمایید.

 

نسبت سبزی آش دوغ

• تره: ۴۰٪
• جعفری: ۳۰٪
• گشنیز: ۲۰٪
• شوید: ۱۰٪

در صورت تمایل می‌توانید مرزه یا نعناع نیز به آش اضافه کنید.

روش‌ های متفاوت تهیه آش دوغ، طعمی خاص و دلپذیر

آش دوغ را می‌توانید با انواع حبوبات و بلغورها تهیه کنید.

آش دوغ با عدس

• مواد اصلی: دوغ، عدس، برنج، سبزی آش (تره، گشنیز، جعفری، شوید)، سیر، پیاز.
• روش تهیه: از عدس به جای نخود استفاده کنید. عدس باید قبل از اضافه شدن به آش کاملا پخته شود. آش دوغ تهیه شده با عدس، سبک‌تر است.

آش دوغ با جو

• مواد اصلی: دوغ، جو، برنج، سبزی آش، سیر، پیاز.
• روش تهیه: می‌توانید به جای نخود یا عدس، از جو استفاده کنید. جو باید مدت زمان بیشتری پخته شده تا نرم شود.

آش دوغ با آرد

• مواد اصلی: دوغ، آرد، برنج، سبزی آش، سیر، پیاز.
• روش تهیه: مقداری آرد به دوغ اضافه کنید تا آش غلیظ‌تر شود. آرد باید ابتدا در مقداری روغن یا کره تفت داده شده و خامی آن گرفته شده باشد.

آش دوغ با سیب‌زمینی

• مواد اصلی: دوغ، سیب‌زمینی، برنج، سبزی آش، سیر، پیاز.
• روش تهیه: سیب‌زمینی‌ها را به صورت نگینی خرد کنید و به آش اضافه نمایید. این کار باعث قوام بهتر می‌شود.

آش دوغ با کوفته‌ ریزه

• مواد اصلی: دوغ، نخود، برنج، سبزی آش، گوشت چرخ‌کرده، پیاز، نعناع.
• روش تهیه: کوفته‌ریزه را به آش اضافه کنید. منظور از کوفته ریزه، گوشت چرخ‌کرده ترکیب شده با ادویه‌هایی مانند نمک و فلفل است. می‌توانید برای طعم بهتر، پودر پاپریکا را هم به گوشت اضافه کنید.

آش دوغ با بلغور گندم

• مواد لازم: دوغ، بلغور گندم، سبزی آش، نخود، پیاز، سیر، نعناع.
• روش تهیه: به جای برنج از بلغور گندم استفاده می‌شود. این آش طعم و بافت متفاوتی دارد.

آش دوغ با مرغ

• مواد اصلی: دوغ، تکه‌های مرغ، نخود، برنج، سبزی آش، سیر، پیاز.
• روش تهیه: تکه‌های مرغ را به آش اضافه کنید تا طعمی غنی‌تر به آش بدهد. ابتدا باید مرغ را کاملا بپزید.

آش دوغ بدون برنج یا آش دوغ رژیمی

• مواد اصلی: دوغ، نخود، سبزی آش، سیر، پیاز.
• روش تهیه: در این روش برنج حذف شده و به جای آن، از سبزی‌ها و حبوبات بیشتری استفاده می‌شود.

آش دوغ با سبزیجات مختلف

• مواد اصلی: دوغ، سبزیجات (مانند کدو، هویج، سبزی آش)، سیر، پیاز.
• روش تهیه: به جای سبزی‌های معمول آش، سبزیجات دیگر مانند کدو و هویج به آش اضافه کنید.

روش های تهیه آش دوغ

انواع آش دوغ محلی، از شیراز تا کردستان

• آش دوغ شیرازی: با بنه که یک پسته کوهی است، تهیه می‌شود. می‌توانید به جای بنه از لپه استفاده کنید.
• آش دوغ لری: حاوی نخود و لوبیا سفید، گوشت و آلو ترش است.
• آش دوغ اردبیل: حاوی گوشت می‌باشد.
• آش دوغ سرعین: با دوغ چرب محلی تهیه می‌شود.
• آش دوغ بختیاری و آش قزوین و همدان: در آن بلغور جو می‌ریزند.
• آش دوغ کردستان: با بلغور گندم پخته می‌شود.

طرز تهیه آش دوغ در دیگر استان‌ها یا شهرها مانند مازندران و کرمانشاه، مشابه روش اصلی تهیه آش دوغ است. برای تهیه هر یک از انواع آش دوغ، به ادویه‌های خوش طعم از جمله فلفل نیاز دارید. این ادویه باعث خوشمزگی غذا شده و یکی از خواص فلفل، ضد نفخ بودن است. با افزودن این ادویه نفخ آش دوغ را بگیرید.

نکات تهیه آش دوغ

نکات تهیه آش دوغ، چطور از رقیق شدن آش جلوگیری کنیم؟

• اگر دوغ شما خیلی رقیق است، از ماست رقیق‌شده با کمی آب و نمک استفاده کنید.
• اگر می‌خواهید آش دوغ لعاب‌دارتر باشد، می‌توانید ۱ قاشق غذاخوری آرد سفید را با دوغ مخلوط کرده و سپس به آش اضافه نمایید.
• برای خوش‌طعم‌تر شدن آش، ۱ قاشق کره یا روغن حیوانی هنگام سرو روی آش بریزید.
• اگر گیاه‌خوار هستید، می‌توانید آش دوغ را با روغن زیتون هم تهیه کنید.
• اگر دوغ ترش وگان یا ماست گیاهی ترش ندارید، کمی آب‌لیمو یا سرکه سیب به ماست وگان اضافه کنید تا ترش‌ شود.
• می‌توانید قارچ خرد شده و سرخ‌ شده را هم به آش اضافه کنید.
• ادویه‌های پرکاربرد مانند پاپریکا یا زنجبیل را به آش اضافه نمایید تا خوش طعم شود.

اشتباهات رایج در تهیه آش دوغ

اشتباهات رایج در پخت آش دوغ، چرا آش من تلخ است؟

در جدول زیر لیستی از اشتباهات رایج در تهیه آش دوغ همراه با راهکارها آمده است.

اشتباه رایج	علت اشتباه	راه‌حل پیشنهادی	نتیجه نهایی
بریدن دوغ در آش	تغییر ناگهانی دما یا جوشیدن سریع دوغ	کمی از آب داغ آش را به دوغ اضافه کنید یا از  تخم مرغ استفاده نمایید.	دوغ به خوبی در آش می‌ماند و از بریدن آن جلوگیری می‌شود.
بیش از حد رقیق شدن آش	استفاده از دوغ رقیق یا اضافه کردن آب زیاد	از دوغ غلیظ و محلی استفاده کنید یا کمی ماست به دوغ اضافه نمایید.	آش قوام بهتری پیدا می‌کند و طعم بهتری خواهد داشت.
نپختن کامل نخود	خیساندن ناکافی یا زمان پخت کم	نخود را از شب قبل خیس کنید و حداقل ۲ ساعت بپزید.	نخود به خوبی پخته می‌شود و در آش خوشمزه و نرم خواهد شد.
لعاب نینداختن آش	کم بودن نشاسته در آش (برنج یا آرد)	برنج نیم‌دانه یا کمی آرد سفید به دوغ اضافه کنید.	آش لعاب‌دار و غلیظ خواهد شد.
تلخ شدن آش	سرخ کردن بیش از حد نعناع خشک	نعناع را فقط چند ثانیه در روغن گرم کنید و مراقب باشید نسوزد.	آش طعمی تلخ نخواهد داشت و نعناع خوشبو می‌شود.
کم‌طعم یا بی‌مزه بودن آش	کم بودن نمک، سیر یا ادویه‌ها	در مراحل پایانی پخت آش، نمک و فلفل را به میزان کافی اضافه کنید.	آش خوش طعم و مقوی خواهد شد.
زیاد شدن بوی خامی در آش	نپختن کافی مواد یا استفاده زیاد از  تخم مرغ	مواد را خوب بپزید و  تخم مرغ را به خوبی با دوغ مخلوط کنید.	بوی خامی نخواهد داشت و آش طعم بهتری پیدا می‌کند.
ته گرفتن آش	حرارت زیاد و هم نزدن مداوم	آش را روی حرارت ملایم بپزید و مرتب هم بزنید.	آش ته نمی‌گیرد و یکدست خواهد شد.

نتیجه گیری

در مقاله طرز تهیه آش دوغ گفتیم که ادویه‌های لازم برای تهیه این غذا، نمک و فلفل می‌باشند. می‌توانید برای طعم بهتر، ادویه‌های دیگر از جمله پودر پاپریکا یا زیره را هم به غذا اضافه کنید. خرید ادویه جات را به شکل آنلاین انجام دهید تا فرصت بیشتری برای جستجو و انتخاب داشته باشید. نظر خود را در مورد این طرز تهیه با ما به اشتراک بگذارید. با دقت به کامنت‌ها پاسخ خواهیم داد.

سوالات متداول

آیا می‌ توانم برای تهیه آش دوغ، به جای دوغ از ماست استفاده کنم؟

بله، می‌توانید از ماست استفاده کنید. بهتر است ماست را با مقداری آب رقیق کنید تا طعمی مشابه با دوغ پیدا کند.

چرا دوغ در آش بریده می شود؟

• دوغ ممکن است به دلیل حرارت زیاد یا تغییر ناگهانی دما بریده شود.
• برای جلوگیری از این مشکل، دوغ را به تدریج و در دمای ملایم به آش اضافه کنید.
• همزمان با افزودن دوغ، آش را هم بزنید. استفاده از تخم‌ مرغ نیز کمک کننده است.

آیا باید نخود آش دوغ را از شب قبل خیس کنم؟

بله، نخود باید از شب قبل خیس شود تا زمان پخت آن کمتر گردد. اگر نخود را از شب قبل خیس نکردید، آن را در آب داغ بگذارید و صبر کنید تا ۱-۲ ساعت خیس بخورد.

آیا می‌ توانم گوشت چرخ ‌کرده به آش دوغ اضافه کنم؟

بله، می‌توانید به آش دوغ گوشت چرخ‌کرده یا مرغ به صورت کوفته‌ریزه اضافه کنید. این کار باعث می‌شود آش طعم غنی‌تری داشته و پروتئین بیشتری به آن افزوده شود.

چطور آش دوغ را غلیظ‌ تر کنم؟

• برای غلیظ‌تر کردن آش دوغ، از مقداری آرد یا بلغور گندم استفاده کنید.
• استفاده از برنج نیم‌دانه یا مقدار بیشتری سبزی‌ آش نیز می‌تواند به غلیظ شدن کمک کند.

آیا می ‌توانم آش دوغ را رژیمی تهیه کنم؟

بله، آش دوغ را بدون برنج تهیه کنید. همچنین با با کم کردن روغن و مواد چرب‌تر کالری آن را کاهش دهید.

آش د وغ را چگونه نگهداری کنم؟

• آش دوغ را باید در یخچال نگهداری کنید، بهتر است آن را در ظرفی محکم و دربسته قرار دهید.
• ممکن است دوغ در یخچال کمی از طعم خود را از دست بدهد، بنابراین توصیه می‌شود آش دوغ را در همان روز مصرف تهیه کنید.

چه نوع دوغی برای آش دوغ مناسب است؟

بهترین نوع دوغ برای آش دوغ، دوغ محلی و غلیظ است. دوغ‌هایی که از شیر تازه تهیه می‌شوند، طعم بهتری دارند.