انواع سرمه مطابق با طعم چشم شما + جدول مقایسه آن‌ها

سرمه یکی از قدیمی‌ترین مواد آرایشی و درمانی است که در فرهنگ‌های مختلف به عنوان یک ماده مفید برای تقویت بینایی و زیبایی چشم‌ها استفاده می‌شود. این ماده از ترکیب مواد معدنی و گیاهی تهیه می‌شود و هر نوع سرمه ویژگی‌های خاص خود را دارد. در این مقاله از زرچین به بررسی، پیشینه استفاده از سرمه، سرمه صنعتی و سنتی و بررسی انواع مختلف سرمه، خواص آن‌ها می‌پردازیم و با توجه به طبع چشم‌ها بهترین نوع سرمه را معرفی می‌کنیم. در ادامه از  بهترین زمان سرمه کشیدن، مضرات سرمه و روش پاک کردن آن صحبت خواهیم کرد.

از چه زمانی سرمه کشیدن رواج پیدا کرد؟ پیشینه استفاده از سرمه

سرمه کشیدن یکی از قدیمی‌ترین روش‌های آرایشی و درمانی در تاریخ بشر است که ریشه‌ای چند هزار ساله دارد.

مصر باستان (حدود 4000 سال پیش از میلاد)

سرمه‌ کشیدن در مصر باستان بسیار رایج بود. مصریان از سرمه (که معمولاً از ترکیب گالن (سولفید سرب) ساخته می‌شد) برای زیبایی و همچنین محافظت از چشم‌ها در برابر نور شدید خورشید، گرد و غبار و عفونت‌های چشمی استفاده می‌کردند. نقاشی‌های مقبره‌ها نشان می‌دهد که هم زنان و هم مردان مصری چشم‌های خود را با سرمه تیره می‌کردند.

تمدن های بین النهرین (3000 سال پیش از میلاد)

در تمدن‌های باستانی بین‌النهرین مانند سومر، بابل و آشور، سرمه به‌عنوان بخشی از فرهنگ آرایشی و حتی آیین‌های مذهبی کاربرد داشت.

ایران باستان و هند

در ایران باستان، هخامنشیان و بعدتر ساسانیان از سرمه برای زیبایی و گاهی به‌عنوان داروی چشم استفاده می‌کردند. در هند نیز از کُحل (سرمه هندی) استفاده می‌شد که علاوه بر زیبایی، نوعی محافظ چشم در برابر عفونت‌ها و آلودگی‌ها بود.

عربستان و جهان اسلام

پس از ظهور اسلام، سرمه همچنان به‌عنوان بخشی از فرهنگ مسلمانان باقی ماند. حتی در احادیث نقل شده که پیامبر اسلام از سرمه استفاده می‌کرد و آن را توصیه می‌نمود. سرمه در این دوره هم جنبه آرایشی داشت و هم به‌عنوان درمانی برای تقویت بینایی توصیه می‌شد.

امروزه نیز سرمه، به‌ویژه در برخی فرهنگ‌های خاورمیانه، هند و آفریقا، همچنان استفاده می‌شود، اما به دلیل نگرانی‌های مربوط به وجود سرب در برخی انواع سنتی سرمه، نمونه‌های گیاهی و ایمن‌تر جایگزین آن شده‌اند.

طب سنتی در مورد استفاده از انواع سرمه چه نظری دارد؟

1. کشیدن سرمه به رشد مژه‌ها كمك مى‌كند.
2. سرمه قادر است از چشم در برابر نور خورشید و گرد و غبار محافظت کند.
3. سرمه منجر به تقویت بینایی می‌شود.
4. سرمه از ریزش اشك زیاد (از حدّ معمول) جلوگیرى می‌کند.
5.  آب دهان را گوارا و خوش طعم می‌کند.

سرمه در طب مدرن و تحقیقات علمی

امروزه مطالعات علمی زیادی در مورد تأثیر سرمه بر سلامت چشم انجام شده است. در طب سنتی، سرمه به عنوان یک تقویت‌کننده بینایی و محافظت‌کننده چشم شناخته می‌شود، اما علم پزشکی چه می‌گوید؟

• برخی مطالعات نشان داده‌اند که سرمه‌های طبیعی خاصیت ضدالتهابی دارند و ممکن است در کاهش قرمزی و خستگی چشم مؤثر باشند.
• محققان هشدار داده‌اند که سرمه‌های حاوی سرب می‌توانند باعث مشکلاتی مانند کاهش بینایی، مسمومیت سربی و مشکلات عصبی شوند.
• برخی پزشکان طب مدرن استفاده از سرمه را برای درمان خشکی چشم توصیه نمی‌کنند و به جای آن اشک مصنوعی یا داروهای مخصوص را پیشنهاد می‌دهند.

طبیعت و مزاج چشم

چشم، همانند سایر اعضای بدن، دارای طبیعت و مزاج خاصی است که می‌تواند بر سلامت و عملکرد آن تأثیر بگذارد. طبیعت چشم‌های سالم، گرم و تر است و ویژگی‌های زیر را دارد:

• حرکات سریع و چابک
• وضوح و درخشندگی چشم
• نمایان بودن رگ‌های داخلی
• سفیدی چشم کمی مایل به قرمزی
• احساس گرما در چشم

اگر طبع چشم سرد باشد، این ویژگی‌ها برعکس خواهند شد، یعنی:

• حرکات کندتر و سنگین‌تر
• سفیدی چشم به رنگ مایل به آبی یا کدر
• کاهش وضوح و شفافیت چشم
• عدم احساس گرما در چشم

چشم‌های با رطوبت زیاد:

• تجمع ترشحات زردرنگ در گوشه‌های چشم
• اشک‌ریزی زیاد
• اندازه چشم‌ها نسبتاً بزرگ‌تر

چشم‌های خشک:

• کوچک‌تر از حد معمول
• بدون ترشحات زردرنگ
• کاهش اشک‌ریزی
• تمایل به گود افتادن اطراف چشم

برای آشنایی با انواع سرمه آماده هستید؟

جدول مقایسه انواع سرمه

در جدول زیر 6 نمونه از سرمه‌های متداول را بررسی می‌کنیم. دراین جدول اطلاعاتی مانند مواد اولیه، روش تهیه و زمان استفاده درج شده است.

معرفی انواع سرمه و خواص آن‌ ها

در ادامه به بررسی 6 نوع سرمه متفاوت خواهیم پرداخت:

1. سرمه عنابی

سرمه عنابی از ترکیب سنگ سرمه و مغز بادام سوخته تهیه می‌شود. این سرمه علاوه بر تقویت بینایی، به شفافیت و درخشندگی چشم‌ها کمک کرده و در طب سنتی برای جلوگیری از آب مروارید توصیه شده است.

2.  سرمه اثمد

سرمه اثمد یکی از پرخاصیت‌ترین انواع سرمه است که در طب اسلامی نیز مورد تأکید قرار گرفته است. از خواص مهم آن می‌توان به تقویت مژه و ابرو، درمان عفونت‌های چشمی، بهبود بینایی و جلوگیری از بیماری‌های چشمی مانند آب مروارید اشاره کرد.

3. سرمه کافوری

این سرمه از ترکیب سنگ سرمه با کافور تهیه شده و خاصیت خنک‌کنندگی دارد. برای کاهش التهاب، قرمزی و خشکی چشم مفید است و به رفع سوزش چشم کمک می‌کند. افرادی که مدت زیادی با صفحات دیجیتال کار می‌کنند، می‌توانند از این سرمه برای کاهش خستگی چشمی استفاده کنند.

4. سرمه نشادر (بیاض العین)

سرمه‌ای که خاصیت روشن‌کنندگی دارد و برای بهبود دید در شب توصیه می‌شود. این سرمه تیرگی چشم را کاهش داده و باعث شفافیت بیشتر آن می‌شود. استفاده از این سرمه به‌ویژه در صبح زود می‌تواند به تقویت بینایی کمک کند.

5. سرمه بادام

سرمه بادام تنها از مغز بادام سوخته تهیه می‌شود و به عنوان یک تقویت‌کننده طبیعی برای مژه و ابرو شناخته شده است. این سرمه علاوه بر جلوگیری از ریزش مژه و ابرو، در بهبود خشکی چشم نیز مؤثر است و به کاهش خستگی چشمی کمک می‌کند و شما را از خواص بادام بهره‌مند می‌کند.

6.  سرمه فندق

خواص فندق برای زنان بسیار گسترده است اما آیا تا به حال به استفاده از آن برای زیبایی چشم‌های خود فکر کرده بودید؟ سرمه فندق مانند سرمه بادام، خاصیت تقویت بینایی دارد و برای جلوگیری از خشکی چشم مناسب است. این سرمه به کاهش التهابات چشم و رفع قرمزی کمک کرده و برای کسانی که دچار خستگی چشمی می‌شوند، گزینه خوبی محسوب می‌شود.

راهنمای انتخاب سرمه بر اساس نوع چشم و مزاج فرد

هر فرد بسته به نوع چشم و مزاج خود، باید سرمه مناسبی انتخاب کند. در ادامه راهنمایی کلی برای انتخاب سرمه مناسب ارائه شده است:

افراد با چشم‌ های خشک

•  سرمه بادام و سرمه فندق به دلیل خاصیت مرطوب‌کنندگی، مناسب هستند.
• از سرمه‌هایی که باعث کاهش ترشحات اشکی می‌شوند، خودداری کنید.

افراد با چشم های چرب

•  سرمه نشادر (بیاض العین) و سرمه اثمد به کاهش چربی اضافی و شفافیت بیشتر چشم کمک می‌کنند.
•  بهتر است از سرمه‌هایی که چربی بیشتری دارند، کمتر استفاده شود.

افرادی که چشمان حساسی دارند

• سرمه کافوری با خاصیت خنک‌کنندگی، از التهاب و قرمزی چشم جلوگیری می‌کند
• سرمه‌های طبیعی و گیاهی مانند سرمه بادام گزینه‌های مطمئن‌تری هستند.

چطور سرمه بکشید؟ مراحل کشیدن سرمه

برای حرفه‌ای سرمه کشیدن به این ترتیب عمل کنید:

مرحله ۱: تمیز کردن چشم‌ها

• قبل از کشیدن سرمه، حتماً دست‌ها و صورت خود را بشویید تا هرگونه آلودگی از بین برود.
• اگر از لوازم آرایش چشم استفاده کرده‌اید، ابتدا آن را پاک کنید.

مرحله ۲: برداشتن سرمه با میل سرمه

• میل سرمه را در ظرف سرمه فرو ببرید و کمی آن را بچرخانید تا پودر سرمه به میل بچسبد.
• سپس میل را آهسته بتکانید تا مقدار اضافی پودر سرمه بریزد و بیش از حد وارد چشم نشود.

مرحله ۳: کشیدن سرمه در داخل چشم

• برای سرمه کشیدن به داخل چشم (سنتی‌ترین روش):

• چشمان خود را نیمه‌باز نگه دارید.
• میل سرمه را در گوشه داخلی چشم (نزدیک مجرای اشک) قرار دهید.
•  چشمان خود را ببندید و میل سرمه را به آرامی از داخل چشم بیرون بکشید.
• این کار را ۲ الی ۳ بار تکرار کنید تا سرمه به‌خوبی پخش شود.

• برای سرمه کشیدن فقط در پلک پایین:

• میل سرمه را به‌آرامی در امتداد خط مژه پلک پایین بکشید.
• اگر می‌خواهید خط ضخیم‌تر باشد، مقدار بیشتری سرمه بردارید.

• برای سرمه کشیدن در پلک بالا:

• پلک بالایی خود را کمی بالا بکشید
• میل سرمه را به‌آرامی از داخل چشم به بیرون بکشید.

نکته: برای داشتن چشمانی درشت‌تر و جذاب‌تر، می‌توانید هم پلک بالا و هم پلک پایین را سرمه بکشید.

بهترین زمان سرمه کشیدن کی است؟

• برای اهداف درمانی: شب قبل از خواب، زیرا چشم در حالت استراحت است و خواص سرمه بهتر جذب می‌شود.
• برای زیبایی: صبح یا قبل از خروج از خانه، به خصوص سرمه‌های تقویت‌کننده مژه و ابرو.
• برای تقویت مژه و ابرو: قبل از خواب یا بعد از حمام، برای جذب بهتر مواد مغذی.
• برای کاهش التهاب و سوزش: هنگام احساس خشکی یا قرمزی چشم.

روش های تهیه سرمه

سرمه یکی از قدیمی‌ترین ترکیبات آرایشی و درمانی برای تقویت بینایی و محافظت از چشم است. این ماده به دو شکل طبیعی و صنعتی تهیه می‌شود:

1. تهیه سرمه به روش طبیعی

این نوع از سرمه با استفاده از مواد طبیعی و روش‌های سنتی تهیه می‌شود. برخی از ترکیبات رایج در تهیه سرمه طبیعی شامل موارد زیر است:

• سوزاندن گیاهان خاص برای تولید دوده مفید
• چربی‌های حیوانی به‌عنوان حامل برای جذب بهتر
• مواد معدنی مانند سنگ مردار (سنگ اثمد) که در گذشته برای تقویت چشم استفاده می‌شد
• دانه‌های گیاهی نظیر هسته خرما و بادام شیرین که پس از سوختن به پودر سرمه تبدیل می‌شوند
• ابریشم سوخته و هلیله که به دلیل داشتن خواص دارویی، در ترکیب برخی سرمه‌های سنتی به‌کار می‌روند

یکی از ترکیب‌های معروف برای تهیه سرمه سنتی، ترکیب بادام شیرین، فندق، هسته خرما و هلیله است که به‌عنوان یک تقویت‌کننده قوی چشم شناخته می‌شود.

2. تهیه سرمه به روش صنعتی

این نوع سرمه در کارخانجات تولید شده و معمولاً به شکل مدادهای آرایشی یا پودرهای بسته‌بندی‌شده عرضه می‌شود. گرچه استفاده از سرمه صنعتی راحت‌تر است، اما برخی از نمونه‌های آن ممکن است حاوی فلزات سمی مانند سرب و آرسنیک باشند که می‌توانند به سلامت چشم آسیب برسانند. به همین دلیل، استفاده از سرمه‌های صنعتی استاندارد و فاقد مواد مضر توصیه می‌شود.

راهنمای خرید سرمه اصل و باکیفیت

چگونه سرمه طبیعی و ایمن را از سرمه‌های تقلبی تشخیص دهیم؟

• رنگ و بافت: سرمه‌های طبیعی معمولاً بافتی نرم و سبک دارند، درحالی‌که سرمه‌های تقلبی دانه‌های درشت و زبر دارند.
• بو: سرمه‌های اصل بوی نامطبوع ندارند، اما سرمه‌های بی‌کیفیت ممکن است بوی شیمیایی داشته باشند.
• بسته‌بندی: از خرید سرمه‌هایی که در بسته‌بندی‌های غیر بهداشتی یا فاقد اطلاعات تولید و ترکیبات هستند، خودداری کنید.
• منابع معتبر: سرمه را از فروشگاه‌های معتبر یا برندهای شناخته‌شده تهیه کنید تا از کیفیت و سلامت آن مطمئن باشید.

مضرات و عوارض احتمالی استفاده از سرمه

سرمه اگرچه خواص فراوانی دارد، اما برخی انواع آن ممکن است حاوی ترکیباتی باشند که برای چشم مضر هستند. نکاتی که باید در مورد عوارض احتمالی سرمه بدانید:

• برخی سرمه‌های سنتی ممکن است حاوی سرب باشند که برای سلامت چشم و سیستم عصبی مضر است.
• افرادی که چشم‌های حساس دارند، ممکن است با قرمزی و سوزش مواجه شوند.
• در صورت استفاده نادرست، امکان ایجاد عفونت‌های چشمی و مسدود شدن غدد اشکی وجود دارد.
• برخی افراد ممکن است واکنش آلرژیک به برخی ترکیبات گیاهی موجود در سرمه نشان دهند.

چگونه سرمه را ایمن استفاده کنیم؟

• از سرمه‌هایی که حاوی سرب یا ترکیبات شیمیایی مضر هستند، خودداری کنید.
• در هنگام استفاده، از ابزارهای تمیز و بهداشتی بهره ببرید تا آلودگی به چشم منتقل نشود.
• اگر بعد از استفاده احساس سوزش، خارش یا قرمزی داشتید، مصرف را متوقف کرده و با پزشک مشورت کنید.

نحوه صحیح پاک کردن سرمه از چشم

یکی از مشکلات رایج کاربران سرمه، نحوه پاک کردن آن از چشم بدون آسیب رساندن به مژه‌ها و بافت ظریف اطراف چشم است. برخی روش‌های مناسب برای پاک کردن سرمه:

• استفاده از روغن‌های طبیعی: روغن بادام یا روغن نارگیل، گزینه‌های مناسبی برای پاک کردن سرمه هستند.
•  پد پنبه‌ای و محلول پاک‌کننده ملایم: محلول‌های مخصوص چشم برای پاک کردن بدون ایجاد حساسیت استفاده کنید.
•  شست‌وشوی چشم با آب ولرم: در برخی موارد، شستن چشم‌ها با آب ولرم می‌تواند به خروج راحت‌تر سرمه کمک کند.
•  عدم استفاده از صابون یا شوینده‌های قوی: این مواد ممکن است باعث تحریک و خشکی چشم شوند.

در پایان؛ به جای خط چشم سرمه بکشید

سرمه نه‌تنها به عنوان یک ماده آرایشی، جایگزین مناسبی برای خط چشم است، بلکه خواص درمانی و تقویتی زیادی نیز دارد. انتخاب نوع سرمه مناسب با نیاز شخصی، می‌تواند تأثیر بسزایی در سلامت چشم و زیبایی آن داشته باشد. برای بهره‌گیری بهتر، توصیه می‌شود از سرمه‌های طبیعی و بدون افزودنی‌های شیمیایی استفاده شود. یکی از ساده‌ترین سرمه‌هایی که می‌توانید در خانه تهیه کنید، سرمه بادام است. برای تهیه این سرمه پس خرید بادام با پوست، پوست آن را جدا کنید و بسوزانید و گرد حاصل از سوختن را جمع کنید.

 آیا تا کنون در خانه سرمه تهیه کرده‌اید؟ آیا شما در آرایش و برای سلامت چشم‌های خود از سرمه استفاده می‌کنید؟ متوجه چه تغییراتی شده‌اید؟

سوالات متداول درباره سرمه

آیا سرمه برای همه افراد مناسب است؟

بله، اما کسانی که به برخی ترکیبات طبیعی حساسیت دارند، باید قبل از استفاده تست حساسیت انجام دهند.

آیا سرمه باعث تقویت مژه‌ها می‌شود؟

بله، سرمه‌هایی مانند سرمه اثمد، بادام و فندق به تقویت و جلوگیری از ریزش مژه کمک می‌کنند.

 آیا سرمه در طول روز قابل استفاده است؟

بله، اما سرمه‌های درمانی بهتر است شب استفاده شوند تا تأثیر بیشتری داشته باشند.

 آیا سرمه باعث تیرگی چشم می‌شود؟

خیر، بلکه باعث شفافیت و درخشندگی چشم شده و برخی سرمه‌ها مانند سرمه نشادر به کاهش تیرگی چشم کمک می‌کنند.

آیا سرمه برای کودکان مناسب است؟

سرمه‌های طبیعی مانند سرمه اثمد و سرمه بادام برای کودکان بی‌خطر هستند، اما مقدار استفاده باید کنترل شود.

 آیا سرمه‌های بازاری ایمن هستند؟

برخی سرمه‌های صنعتی ممکن است حاوی مواد شیمیایی باشند که برای چشم مضر هستند، بهتر است سرمه را از منابع طبیعی و مطمئن تهیه کنید.

 چگونه می‌توان کیفیت سرمه را تشخیص داد؟

سرمه طبیعی بافتی نرم و سبک دارد و فاقد ناخالصی است. سرمه‌هایی که بوی نامطبوع دارند یا دانه‌های درشتی در ترکیبشان دیده می‌شود، ممکن است ناخالص باشند.

 چند بار در هفته می‌توان از سرمه استفاده کرد؟

برای تقویت چشم، هر شب استفاده از سرمه توصیه می‌شود. برای زیبایی نیز استفاده روزانه بلامانع است.

 آیا سرمه باعث خشکی چشم می‌شود؟

خیر، بلکه سرمه‌های طبیعی مانند فندق و کافوری به کاهش خشکی چشم کمک می‌کنند.